Zoete lekkernijen, traditionele gewoonten en veel tijd spenderen met familie. Kroatië is voornamelijk een rooms-katholiek land en zo is Pasen een van de heiligste dagen van het jaar. Terwijl we in Nederland aan het paasontbijt zitten met het gezin, paaseieren zoeken in de tuin of op de koffie gaan bij opa en oma, zijn er in Kroatië in elk deel van het land andere paasgebruiken en -ceremonies.

Tradities en Ceremonies

Ongeveer 90% van de Kroaten is katholiek en zo wordt Pasen goed gevierd. De Heilige Week begint met Palmzondag. In veel steden worden in deze week veel verschillende ceremonies en processies gehouden. Ook staat Palmzondag bekend om het zegenen van palmtakjes in de kerk. Palmtakken zijn niet altijd beschikbaar in Kroatië en daarom gebruiken veel mensen rozemarijn of olijf als alternatief. Na het zegenen worden de takjes vaak in huis opgehangen als een teken van bescherming.

Goede Vrijdag is een dag van vasten waar veel mensen de kruisiging van Jezus Christus herdenken. Tijdens deze dag eten Kroaten geen vlees als traditie tijdens het vasten. Bakalar is een stoofpotje van gedroogde kabeljauw en aardappelen dat door veel Kroaten wordt gegeten op deze dag. Dit gerecht is een diepgewortelde traditie in de Kroatische keuken.

Verbinding

Op het eiland Hvar wordt al meer dan 500 jaar een indrukwekkende processie gehouden, die begint op Witte Donderdag. De kruisdrager trekt door de smalle straten van de stad met de zware kruis in zijn armen. Op Goede Vrijdag rent de kruisdrager naar de parochiekerk, waar hij zich in de armen van de priester werpt. In zes dorpjes – Vrboska, Jelsa, Pitve, Vrisnik, Svirče en Vrbanj – wordt een houten kruis van 18 kilogram door pelgrims gedragen, die 25 kilometer afleggen in 8 uur. De dragers wandelen in een cirkel tussen de dorpen, langs donkere straatjes en heuvels, met alleen het geluid van gebeden en gezang om hen heen. Het kruis wordt bedekt met een doek en de tocht symboliseert de lijdensweg van Christus. De traditie is een diep religieuze gebeurtenis, die de verbondenheid tussen de dorpjes en hun geloof versterkt. Za Krizen is niet alleen een fysieke uitdaging, maar ook een levend ritueel dat de eeuwenoude cultuur en spiritualiteit van Hvar weerspiegelt. Zo staat dit zelfs op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Het is een ontroerend moment dat de hele gemeenschap verbindt, een ritueel dat generatie na generatie doorgegeven wordt.

Op de dag voor Pasen brengen veel gelovigen hun manden met eten naar de kerk om ze te laten zegenen. Dit voedsel wordt vervolgens op paasochtend gegeten. Het zegenen van het voedsel is een belangrijk ritueel, omdat het symbool staat voor de zegen over het nieuwe leven.

De geur van brood, ham, paaseieren en kaas vullen de Kroatische huizen op Paaszondag. Op deze dag komen families samen voor een traditioneel paasontbijt. Het is een dag vol dankbaarheid en gezelligheid. De viering gaat door op Paasmaandag, een officiële feestdag in Kroatië. Mensen bezoeken elkaar, delen een maaltijd en genieten van paaseieren. Familie en vriendschap staat hier centraal.

Een Pasen vol eieren en spelletjes

Eieren versierd met bladeren, bloemen, spinazie, rode kool of bosbessen. In Kroatië zijn paaseieren een belangrijk symbool van het leven. Aan het einde van de paasweek worden de eieren, die vaak prachtig gekleurd zijn, gedeeld met familie en vrienden. De Kroaten noemen de traditionele versierde paaseieren Pisanice of Uskrsnja jaja.

In Zagreb heb je een kleurrijke traditie: gigantische paaseieren beschilderen in de stijl van de "naïeve kunst". Deze bijzondere kunstvorm werd in de jaren 30 geboren in het kleine dorp Hlebine, nabij de Kroatische-Hongaarse grens. Het kenmerk van naïeve kunst? De kunstenaars hadden geen formele opleiding, maar maakten toch betoverende werken vol eenvoud en levendigheid.Tijdens Pasen vullen de gigantische eieren de straten van Zagreb. Elk ei is met zorg versierd met traditionele patronen die de rijke cultuur van Hlebine weerspiegelen. Het schilderen ervan duurt dagen, en is een eerbetoon aan deze unieke kunstschool. Zo komt de magie van Hlebine’s naïeve kunst tot leven in de straten van Zagreb, elke lente weer.

Kinderen in Kroatië spelen tijdens Pasen het spel eieren tikken. Twee spelers houden een ei verticaal vast en proberen het ei van de ander te breken door lichtjes tegen het uiteinde te tikken. De winnaar is degene wiens ei als laatste intact blijft. Wat echt niet mag ontbreken op Paaszondag? De paashaas natuurlijk! Op Paaszondag brengt de paashaas snoep en kleine cadeautjes naar de kinderen wat het feestelijke gevoel compleet maakt.